Темы

Лёд замест халадзільніка

Лёд замест халадзільніка

Здаецца, што рэчы, якімі мы карыстаемся ў побыце, напрыклад, мабільнік, электрычны прас, халадзільнік і іншыя прыборы, заўжды былі ў нашых дамах: дапамагалі чалавеку і палягчалі яго жыццё. Сучасныя дзеці ўвогуле ўпэўнены, што электрычнасць у кожным доме была заўсёды, і вельмі здзіўляюцца, калі ім гаворыш, што “лямпачка Ільіча” для большасці савецкіх людзей загарэлася ўсяго каля 60—70 гадоў назад, а электрапрыборы з’явіліся і таго пазней. Як жа жылі без халадзільніка, напрыклад? А вось як.

Цягам не аднаго стагоддзя для захавання прадуктаў беларусы выкарыстоўвалі звычайны лёд. Зімою ў моцныя маразы мужчыны ехалі на раку або да тоні і пілавалі там лёд. Потым грузілі яго на сані і везлі дахаты.  Гаспадары зносілі глыбы лёду ў склеп, засыпалі тоўстым пластам драўняных апілак або сенам ці саломай. У такім выглядзе лёд захоўваўся амаль год і падтрымліваў летам у памяшканні патрэбную тэмпературу, каб не псаваліся прадукты. Цікава, што такія ж халадзільнікі выкарыстоўваліся і на малочных фермах у калгасах.

Пра нарыхтоўку лёду згадваецца ў падшыўцы газеты “Сцяг Радзімы” за 1968 год, а дакладней, у нататцы “Працавіты юнак”: “Гэтай зімой Уладзімір Слесаронак вывозіў на палеткі гной, нарыхтоўваў лёд для жывёлагадоўчых ферм…”.

Як выкарыстоўвалі назапашаны лёд, падзялілася ўспамінамі з рэдакцыяй Алена Рыгораўна Долбік, былая даярка калгаса “15 год Кастрычніка”, што знаходзіўся ў Балашэвічах. “Зімы ў тыя часы былі марозныя, не тое, што зараз, — расказвае Алена Рыгораўна. — Раку ды азярынкі вакол яе скоўвала тоўстым лёдам. Мужчыны звычайнымі піламі выразалі вялікія кавалкі і везлі іх на калгасны двор. Там складвалі, перасыпаючы апілкамі (вельмі шмат было апілак!). Мы, даяркі, выграбалі лёд з тых апілак і везлі на ферму. Там ачышчалі, абмывалі кавалкі лёду, клалі іх у вялікую балею, а потым ставілі туды бітоны з малаком. Так яно ахалоджвалася і захоўвалася свежым да прыезду малакавоза. Назапашанага за зіму лёду нам хапала на ўсё лета”.

Вось такія экалагічныя, не патрабуючыя ніякай энергіі, акрамя людской працы, былі ў нас халадзільнікі яшчэ зусім нядаўна па гістарычных мерках. Але час ідзе, і тэхніка развіваецца вялізнымі крокамі: сучасны халадзільнік ужо не толькі захоўвае прадукты, але і можа шмат іншага. Напрыклад, каб чалавек не стаяў ля адчыненых дзверцаў халадзільніка ў задуменні, выбіраючы патрэбныя прадукты, карэйскія вытворцы прыдумалі арыгінальны халадзільнік. Ён складаецца з двух аддзяленняў з некалькімі дзверцамі. У кожнай з іх устаноўлены відэакамеры, якія пастаянна праглядаюць змесціва халадзільніка і выдаюць інфармацыю аб размяшчэнні прадуктаў на сэнсарны дысплей. Карыстальнік бачыць неабходны прадукт на экране, адкрывае адпаведную дзверцу і хутка дастае ўсё, што трэба. Акрамя дэманстрацыі запасаў на экране, “разумны” халадзільнік можа яшчэ параіць рэцэпт страў з таго, што маецца на паліцах.

Вольга ЯНУШЭЎСКАЯ

Фота з адкрытых крыніц інтэрнэту

Последние новости

Актуально

День правового просвещения и личный прием граждан прошел в Глусском УКП «Жилкомхоз»

28 марта 2024
Власть

Лукашенко: всякая финансовая деятельность должна быть подчинена интересам экономики

28 марта 2024
Год качества

В честь 100-летия Глусского района на территории детского сада № 4 Глуска заложили сосновую аллею

28 марта 2024
АПК

Галоўнае — захаваць маладняк. На семінары-нарадзе, які прайшоў у Глусскім раёне, разглядалі тэхналагічныя аспекты захаванасці і вырошчвання маладняку буйной рагатай жывёлы

28 марта 2024
Общество

Реконструкция линейно-кабельных сооружений проводится в Глуске

28 марта 2024
Общество

Районные соревнования по настольному теннису прошли в Глуске

28 марта 2024
Актуально

Надо брать! Новый кредит на потребительские нужды «На родныя тавары» запустил Беларусбанк

27 марта 2024
Актуально

В Могилёвской области дорожные предприятия приступили к озеленению транспортных развязок и придорожных полос

27 марта 2024
Общество

Право знать! В Глуске прошел правовой брейн-ринг

27 марта 2024
Власть

Лукашенко о полете белорусского космонавта: это не только имидж страны, мы — космическая держава

27 марта 2024

Рекомендуем

Актуально

К 100-летию Глусского района объявлен конкурс на лучший логотип. Положение о проведении районного конкурса

20 марта 2024
Культура

Семья Дербеевых представит Глусский район в конкурсе “Семья года”

20 марта 2024
Общество

Торжественное мероприятие ко Дню работников бытового обслуживания населения и жилищно-коммунального хозяйства состоялось в Глуске

22 марта 2024
Общество

Планы у дорожников большие. Интервью с начальником Глусского ДРСУ-213 Иваном Радько

21 марта 2024
Общество

Так в РОВД заведено. На заслуженный отдых проводили первого заместителя начальника Глусского райотдела

26 марта 2024
Общество

В Глуске в День Конституции провели интеллектуальную игру «Жизнь по закону» для старшеклассников школ района. Фоторепортаж

15 марта 2024
Культура

Пойдемте зиму провожать! Народное гулянье «Масленица» пройдет в Глуске 16 марта

15 марта 2024
Общество

Александр Багель выдвинут кандидатом в члены Совета Республики от Глусского района

22 марта 2024