Темы

Бацька і дачка

Бацька і дачка

У сваіх успамінах пра Сяргея Грахоўскага, змешчаных на сайце, прысвечаным паэту, яго дачка Таццяна піша: “Праўду гавораць людзі, што блізкія і дарагія жывуць сярод нас столькі, колькі мы памятаем іх. Для мяне ён заўсёды галоўны чалавек у жыцці. Я — бацькава дачка. … Я даўно зразумела, што бачу свет яго вачыма, хоць і не заўсёды і не ва ўсім мы супадалі. Ён умеў бачыць прыгажосць свету, разумець яе, цаніць. Гэта ў яго ад Бога. Як, пражыўшы цяжкае, амаль жабрацкае дзяцінства, 20 год маладосці і сталасці — у барацьбе за фізічнае існаванне, ён захаваў гэта?
… У Сібіры мы пражылі 6 гадоў, але памятаем яе ўсё жыццё. … Аднойчы хтосьці са старэйшых сябровак спытаў мяне: “Чаму твой бацька носіць ваду?” Ваду бралі з рэчкі — гэта няблізка, цяжка, высокі бераг. Я ніколі не звяртала на гэта ўвагі. Носіць і носіць памногу рэйсаў на дзень, па два вядры адразу на каромысле, як сібірачкі. Мне растлумачылі, што гэта адзіны мужчына ў вёсцы, які робіць гэту работу. Вёска паважала гэтую “з’яву”. Калі ён паехаў у Мінск, сярод зімы, ох і напакутаваліся мы з мамаю з-за вады! Бацька рабіў сякераю прыступкі праз увесь узгорак, а нам гэта было не пад сілу. Мы набіралі адно вядро вады і недзе на сярэдзіне ўзгорка падалі і каціліся разам з вядром назад да рэчкі. Прыступкі пакрываліся коркаю лёду, і мы каціліся зноў і зноў.
… Сёння я разумею, што мае старэнькія бацькі, нямоглыя, хворыя, слабыя і невідушчыя, трымалі на сабе ўсе нашы праблемы. Яны былі не проста патрэбнымі — неабходнымі. Ніхто не мог іх замяніць не толькі ў духоўным, але і ў практычным сэнсе. Не толькі дапамагалі, а літаральна, бывала, ратавалі жыццё. Іх дом на плошчы Якуба Коласа — дом “На Ростанях” — прымаў усіх нас з раніцы да ночы: перакусіць, адпачыць, паплакаць, пахваліцца навіной. І нас, і нашых сяброў”.
У творчасці Сяргея Грахоўскага ёсць вельмі лірычныя, шчымлівыя вершы, якія ён прысвяціў сваёй дачцы.
Мой лепшы твор
Дачцы Тані
За Уралам, за белай тайгою
Кожнай шыбай,
зашклёнай ільдом,
Пазірае ў завею з тугою
Мной калісьці пастаўлены дом.

Хтось рыпучыя топча масніцы,
Замятае на ганку сляды,
I нікому цясляр не прысніцца
У пару і пакут, і бяды.

Кожны вугал трашчыць
на марозе,
Вецер свішча ў расколах тайгі.
Хто ж ступае па хісткай
падлозе,
Я гадаю у вечар даўгі.

I прыпомню стажок
за павеццю,
Завірухай замецены двор,
I шчаслівы,
што некаму свеціць
Мой найлепшы
завершаны твор.
Табе зайздросціць сонца
Тані
Твайму юнацтву
пазайздросціць сонца,
А радасцей хапае на дваіх,
Табе ужо не трэба абаронцы, —
Ты абароніш і сябе і іх.

Ад зайздрасці
і крывадушнай злосці,
Ад чэрствасці, спакусы і хлусні
Па праву непадкупнай
маладосці
Ты і сябе і блізкіх барані.

I не прасі ні ласкі, ні апекі,
Ні дапамогі чулае радні.
Ты ж напрасткі
пераплываеш рэкі,
Гартуешся на сцюжы і агні.

I не шукай удачы выпадковай,
Што крышыцца і гнецца у руках
Стаптанаю іржаваю падковай,
Пакінутай на пыльных
бальшаках.
Лаві губамі пругкі вецер мая
I абдымі асмужаны прастор,
Твая ж рука гарачая трымае
Сцяблінку, што
дацягнецца да зор.

Ты перайначыш колеры
і формы,
Ты выратуеш кволых,
ледзь жывых,
У навальніцы, у завеі,
штормы
I горы упадуць да ног тваіх.

Ты сілу сэрца, розуму і цела
Сваёй зямлі хоць сёння б
аддала.
Табе у вочы сонца
паглядзела,
Зажмурыўшыся
ад твайго святла.

Падрыхтавала
А. ВАСІЛЕЎСКАЯ
На здымку: паэт з сям’ёй каля дома, пабудаванага ім самім. Сібір, 1956 год.

Последние новости

Актуально

Чтобы защитить свой урожай

2 мая 2024
80 лет освобождения Беларуси от немецко-фашистских захватчиков

Путь к Победе. Брянская наступательная операция

2 мая 2024
Общество

Белорусская партия «Белая Русь» отмечает первую годовщину

2 мая 2024
Общество

Учатся помогать. Слет юных спасателей-пожарных прошел в Глуске

1 мая 2024
Общество

Толокою. Уроженцы Ольницы организовали субботник на сельском кладбище

1 мая 2024
Актуально

1 мая — Праздник труда

1 мая 2024
Общество

В память о чернобыльской трагедии

30 апреля 2024
АПК

«Работать надо по-военному, день и ночь». Лукашенко поручил до 9 мая завершить посевные работы

30 апреля 2024
Общество

Слово делегату ВНС Олегу Дьяченко

30 апреля 2024
Актуально

Какой будет новая Военная доктрина Беларуси. Хренин раскрыл подробности документа

30 апреля 2024

Рекомендуем

Власть

Алексей Журавлёв назначен председателем Глусского райисполкома

22 апреля 2024
Беларусь помнит

Митинг в честь 38-й годовщины чернобыльской катастрофы прошел в Глусском районе

26 апреля 2024
Культура

Афиша выходного дня. Куда сходить в Глуске

26 апреля 2024
АПК

«Работать надо по-военному, день и ночь». Лукашенко поручил до 9 мая завершить посевные работы

30 апреля 2024
Общество

Глусчанка Валентина Хлань — автор гимна «Роскосмоса» и многих популярных белорусских песен

25 апреля 2024
Власть

Говорят делегаты ВНС. Председатель Глусского райисполкома Алексей Журавлёв

23 апреля 2024
Власть

Новое руководство в министерствах и местная вертикаль. Лукашенко рассмотрел кадровые вопросы

22 апреля 2024
80 лет освобождения Беларуси от немецко-фашистских захватчиков

Путь к Победе. Хроника освобождения Беларуси (1943—1944)

26 апреля 2024