Лёгкай працы не бывае, тым болей у сельскай гаспадарцы, упэўнена Наталля Сірач, жывёлавод па вырошчванні цялят групы 0—3. Нуль — тры — гэта ўзрост цялят, з якімі яна працуе на малочна-таварным комплексе “Клетнае” аграфірмы “Слаўгарадскі”. Прымае іх пасля ацёлу і гадуе да трохмесячнага ўзросту, потым перадае ў групу дарошчвання. Працоўны дзень пачынаецца а пятай раніцы, зараз у гэты час яшчэ цёмна і амаль усе іншыя людзі звычайна спяць. А вось на комплексе рух ужо пачынаецца: жывёла чакае сваіх даглядчыкаў. Першымі Наталля корміць самых маленькіх гадаванцаў, ад аднаго да пяці дзён (такіх у яе зараз сем галоў), іх патрэбна кожнага асобна напаіць малодзівам ад іх жа мамак-каровак. Астатнія выпойваюцца цэльным малаком, п’юць яго самастойна, ядуць камбікорм і сена, але да гэтых відаў корму, як і да вады, цялят патрэбна прывучыць, так раптоўна рацыён не памяняеш, тлумачыць Наталля. Потым трэба памыць выкарыстаны посуд, памыць паілкі і даць жывёле вады. Падчас кармлення-паення яна аглядае ўсю сваю 90-галовую пярэстую групу, прыкмячае, як цялятка есць, як паводзіць сябе. Калі што не так — клічуць доктара.

“Прымаю я цялят, калі яны важаць усяго 22—23 кілаграмы, бывае каторае і меншае, — расказвае цялятніца, — а ў групу дарошчвання перадаю амаль 80-кілаграмовых жывёлін, гэта значыць, за тры месяцы яны павінны набраць больш як 50 кілаграмаў. Таму патрэбны добры догляд і шмат работы”.

 “З групы Наталлі Сірач, можна сказаць, пачынаецца ўвесь наш комплекс, — уступае ў размову яго загадчыца Ангеліна Сідарэнка. — Як яна дагледзіць, падгадуе цялятак, такімі яны потым будуць і дарослымі жывёламі, першыя  месяцы жыцця вельмі важныя. Тут закладваецца наш будучы статак, пагалоўе комплексу. Наталля вельмі старанны і адказны работнік, ды яшчэ і патрабавальны, за яе ўчастак я магу не хвалявацца, пытанняў і нараканняў на яе работу ў мяне няма”. Як прызналася сама Наталля, за трынаццаць гадоў работы на комплексе (а працавала яна на розных участках, акрамя даення) навучылася бачыць стан жывёлы з першага позірку, на маленькіх працуе амаль тры гады і нават па вачах бачыць, здаровае цялятка ці не. “Да комплексу я была памочнікам выхавацеля ў дзіцячым садзе. Цяпер вось атрымліваецца, што таксама з дзеткамі працую. Маленькія цяляткі — як і дзеткі: іх да ўсяго трэба прывучаць, яны вельмі любяць ласку, каб быў з імі, размаўляў”. І праўда, маленькі бычок Борка, якога мы выбралі для фатаграфавання (я баялася, што ўцячэ, калі адчынім брамку дворыка), ад сваёй “выхавацелькі” не адыходзіў ні на крок, лізаў рукі і нікуды і не збіраўся бегчы. Што і казаць, сцэна даволі замілавальная. А вось штодзённая праца цялятніцы — цяжкая і напружаная. Бо, акрамя кармленння і паення, яна падсцілае дворыкі саломай (у залежнасці ад надвор’я, але не менш за два разы на ты-дзень), перыядычна мые самі домікі, сочыць за чысцінёй вакол іх. З ранішнімі клопатамі спраўляецца гадзін да дзесяці, другі раз на работу прыходзіць а пятай вечара і працуе яшчэ гадзіны дзве-тры, мые паілкі, поіць цялят.

Пытанне, ці цяжкая гэта праца, было, хутчэй, рытарычным — і так зразумела, што нялёгкая, і Наталля гэта пацвердзіла, але не са скаргай на нялёгкую долю — проста канстатавала факт. А потым дадала, што ўсюды працаваць цяжка, але без гэтага — ніяк. Тут трэба сказаць, што па працы — работніцы і пашана: Наталля Сірач стала пераможцай раённага спаборніцтва за мінулы год і прызнана лепшым аператарам па дарошчванні маладняку БРЖ, яе імя — на раённай Дошцы гонару. І гэта ўжо не першы раз. Калі падчас размовы мы сталі ўзгадваць яе дасягненні і заслужаныя ўшанаванні, Наталля, прыгожа ўсміхаючыся, сціпла і шчыра прызналася, што за гэтым не гоніцца, проста працуе. Проста працуе, проста стараецца. А раз так, то заўтрашняе свята — Свята працы — яе дзень і такіх, як яна, працаўнікоў, шчырых, сумленных, старанных. Віншуем!    

Таццяна ЛУКАШЭВІЧ

Фота Ганны АЎТУХОВАЙ